Przeciętny mieszkaniec Macedonii swój dzień rozpoczyna od filiżanki małej czarnej kawy (jak zaparzyć kawę po turecku) i papierosa. Latem jeszcze starsze gospodynie domowe wylewają na chodnik przed domem albo na balkon wiadro zimnej wody, aby odświeżyć powietrze. Macedończycy najczęściej potem szykują się do pracy albo do miasta. Bardzo rzadko jedzą śniadanie w domu.
Macedończycy uwielbiają jedzenie na mieście, szczególnie w towarzystwie. Oto co najczęściej jedzą:
1. Czorba – чорба – zupa z wołowiny z warzywami. Restauracje specjalizujące się tylko w czorbie nastawiają ogromny gar o północy i do 6 – 7 rano zupa pyrka sobie powoli. Niektórzy dodają do zupy drobne kluseczki, przyprawy, czorba jest zawsze słona i pieprzna. Do czorby serwowana obowiązkowo jest pajda chleba i czosnek wyciśnięty w occie. Czorby sprzedawane są najczęściej do godziny 12. Bardzo dobrze rozgrzewają i są pożywne. Koszt czorby waha się w zależności od miejsca i wynosi około 100 – 120 denarów, czyli 6 – 8 zł. Najpopularniejszą zupą jest czorba teleszka (wołowa) – телешка чорба, a w Bitoli czkembe – чкембе, czyli flaczki.
2. Wypieki – пецива – tańszą opcją śniadaniową i bardziej codzienną są wytrawne wypieki. Burek, zelnik czy też giewrek z kubeczkiem jogurtu. To taka alternatywa naszych drożdżówek, tyle że Macedończycy na posiłek jedzą wytrawnie, a słodkie bułeczki to dla nich deser. Warto wybierać miejsca, w których jest dużo miejscowych. Piekarni w Macedonii nie brakuje, znajdują się niemalże na każdym kroku, w centrum, na obrzeżach i przy szkołach, co właśnie świadczy o zapotrzebowaniu na tego typu miejsca. Niektóre piekarnie są sieciowe, ale jest także bardzo dużo małych, rodzinnych biznesów prowadzonych od wielu pokoleń. Niektóre piekarnie czynne są od 6 rano do 15, ale coraz popularniejsze stają się piekarnie całodobowe.
Burek – бурек
Burek to wypiek z ciasta filo. Wyszkoleni piekarze zagniatają ciasto, które jest tak elastyczne, że z małej kulki zrobią “obrus”, w którym umieszczą nadzienie i następnie odpowiednio poukładają warstwy. Burek najczęściej jest z mięsem albo białym serem. W Skopje wybór jest dużo większy i oprócz podstawowych burków można zjeść jeszcze burek z porem, kiszoną kapustą, szpinakiem i fetą. Cena ćwiartki to około 50 denarów. Można prosić także o jedną ósmą, czyli osmina – осмина. Burek jest dość tłusty, ale za to długo utrzymuje sytość.
Zelnik – зелник
Zelnik to z kolei wypiek drożdżowy z mąki pszennej i najczęstszym nadzieniem jest podsmażony por. Może być również mięso mielone, kiełbasa kulen. Zrobienie zelnika jest dość pracochłonne, ze względu na wiele warstw, które trzeba cieniutko rozwałkować. Cena ćwiartki to około 50 denarów. Tu również można prosić o jedną ósmą.
Giewrek – ѓеврек
Giewrek to okrągły pszenny obwarzanek posypany sezamem. Może być bez nadzienia albo z nadzieniem: z szynką, serem, pieczarkami lub z oliwkami. Jest to także wyrób drożdżowy i giewrek najpierw jest podgotowany w wodzie, a dopiero następnie pieczony. Giewrek bez nadzienia kosztuje około 15 denarów, a z nadzieniem około 25 denarów.
Będąc na wakacjach warto spróbować czorby i ich wypieków, bo są naprawdę smaczne, ciekawe i niespotykane. Dobra alternatywa dla kanapek 🙂
