Stobi

Starożytne miasto Stobi – Macedonia

Stobi to jedno z najbardziej atrakcyjnych i znanych w Macedonii. Ze Skopje można dojechać pociągiem (około 2 godziny drogi), a także samochodem. Stobi znajduje się w samym sercu Macedonii. Należy zjechać z autostrady Gradsko E-75 i 3 km za zjazdem jest właśnie Stobi.

Początki Stobi datowane są na VII – VI w. p.n.e., o czym świadczą przedmioty wykonane z brązu. Miasto Stobi wspominane jest w dokumentach z II w. p.n.e. , ale naukowcy są przekonani, że miasto było zamieszkałe minimum 400 lat wcześniej. Stobi zostało zbudowane przy wpływie rzeki Czarnej do Wardaru i było to największe miasto w północnej części rzymskiej prowincji Macedonii, a następnie stolica prowincji Macedonia Secudna. Stobi było znaczącym urbanistycznym, wojennym, administracyjnym i handlowym centrum dwóch imperiów: rzymskiego i wczesnobizantyjskiego. W Stobi były wykonane pierwsze monety z napisem Municipium Stobensium. To tu nazwano pieniądze denarami. Najbardziej znanym mieszkańcem Stobi był Jovan ze Stobi – Ioannes Stobaeus – autor starożytnych antologii. O okresie życia miasta świadczy wiele odkopanych pomników z napisami oraz inne niepowtarzalne budowle.

Dom Peristeria z IV – V w. znajduje się w centrum miasta i otoczony jest ulicami. Dom był większym kompleksem zamieszkiwanym przez kilka rodzin, były także magazyny oraz sklepiki. W środku były minimum dwa piętra o czym świadczą schody. Przed domem był dwór z fontannami. Główne przestrzenie pokryte były mozaikami. Na przeciw domu Peristeria znajdował się pałac Teodosjański. Pałac był bardzo luksusowy z basenem ozdobionym statuami.

W Stobi w czasach późno starożytnych formowało się chrześcijaństwo. W mieście znajdują się także pozostałości po synagodze co świadczy o obecności Żydów.

Najbardziej wartościowym obiektem w Stobi jest Bazylika zwana inaczej kościołem Filipa. W Bazylice znajdowała się chrzcielnica. Na północ od Bazyliki była Rezydencja Episkopacka. Tam odnaleziono kadzielnicę wykonaną z brązu oraz złoty pierścień. Od V w. miasto nawiedziła fala nieszczęść. Począwszy od zmiany klimatu poprzez masowe migracje, a kończąc na napadach przez inne plemiona. Wszystko to spowodowało, że miasto opustoszało. Pod koniec VI w. miasto było całkowicie puste.

W Stobi był także teatr mogący pomieścić 7600 widzów. Dziś może połowę. Na siedzeniach wygrawerowane były imiona, co świadczy o tym, że ważni goście posiadali własne rezerwacje miejsc. W III w. n.e. teatr był miejscem walk gladiatorów.

Praktyczne rady: do Stobi najlepiej wybrać się na wiosnę. Od listopada do kwietnia mozaiki pokryte są ze względów klimatycznych. Latem najlepiej mieć ze sobą czapkę z daszkiem, krem z wysokim filtrem oraz butelkę wody.

Stobi otwarte jest przez cały rok, od poniedziałku do niedzieli. W okresie od października do marca czynne jest od 8.30 – 16, natomiast od kwietnia do września od 8.30 – 20.00. Bilet dla dorosłych kosztuje 120 denarów (2 e), dla dzieci, emerytów 50 den, dla dzieci poniżej 6 r.ż. wejście jest bezpłatne. Bilet grupowy (nad 10 osób) kosztuje 100 den dla dorosłych od osoby.