Międzynarodowy Karnawał Proczka

Wybaczajcie, a będzie wam wybaczone

W Prilepie karnawał obchodzony jest co rok i powiązany jest ściśle z chrześcijańskim świętem – Proczka. Święto to jest ruchome i jego data zależy od daty Wielkanocy. Proczka przypada zawsze w niedzielę siedem tygodni przed Wielkanocą i jest ściśle związana z przygotowaniami do Wielkiego Postu. Wielkanoc to najważniejsze wydarzenie religijne w Macedonii. Przygotowania, post i samo świętowanie wiąże się z wieloma obyczajami.

Proczka to bardzo ładny zwyczaj przygotowujący wiernych prawosławnych do czasu Wielkiego Postu. Tego dnia według tradycji młodsi proszą starszych o wybaczenie przeróżnych przewinień. Dzieci proszą rodziców, chrześniacy rodziców chrzestnych. Starsi z kolei im wybaczają grzechy i tym samym atmosfera ulega oczyszczeniu. Jest to wyjątkowy dzień, gdyż można spróbować rozwiązać głębsze konflikty rodzinne i uzyskać taki “odpust”. Wierzy się także, że tego dnia niebo przeprasza się z ziemią za silne deszcze, śnieg i wiatry.

Tydzień przed Proczką nazywany jest Białym Tygodniem. Nazwa bierze się stąd, iż przez cały tydzień je się mleczne produkty, które w trakcie Wielkiego Postu są zabronione, gdyż uważane są za tłuste, pochodzenia zwierzęcego. Poniedziałek po Proczce jest Czystym Poniedziałkiem i tego dnia należy dokładnie posprzątać cały dom, a szczególną uwagę trzeba zwrócić na dokładne umycie naczyń, aby usunąć wszelaki tłuszcz zwierzęcy. W środę, czyli w pierwszy Dzień Wielkiego Postu kobiety odwiedzają rodziców bliskiej znanej im niewiasty, która tego roku wyszła za mąż i przynoszą postne produkty, jak np.: owoce, zelnik postny, gołąbki z ryżem, fasolę czy tez ugotowaną pszenicę.

W tym roku 26 lutego po raz 16-ty odbył się Międzynarodowy Karnawał Proczka w Prilepie. W 2001 roku stowarzyszenie “Prilepski Mechkari” rozpoczęło aktywnie promować obrzędy z maskami na karnawałach po całej Macedonii. W tym samym roku utworzono też manifestację “Prilepski Karnwał Proczka”. Tego dnia każdy może stać się kim tylko chce. Dziecko Spidermanem, starzec dzieckiem, mężczyzna kobietą, kobieta panną młodą. Bardzo wiele osób uwielbia się przebierać i robią to nie tylko dzieci, ale i masa dorosłych. Wierzy się, że zakładanie masek, przebieranie się przynosi szczęście, błogosławieństwo i sprzyja płodności. Prilepski Karnawał Proczka dzięki intensywnej pracy władz miasta i ich wsparciu w 2006 roku stał się członkiem Europejskiej Federacji Miast Karnawałowych. Od 2007 roku manifestacja zyskała rangę wydarzenia międzynarodowego. Międzynarodowy Karnawał Proczka w Prilepie gości ponad 300 osób z zagranicy oraz ponad 1000 grup zagranicznych i krajowych na ulicznej defiladzie, podczas której wybierane są najlepsze maski. W 2012 roku Prilep był organizatorem 32 Konwencji Europejskiej Federacji Miast Karnawałowych.

Podczas karnawału Proczka poprzebierane dzieci chodzą z rana po domach i każdy kto im otworzy powinien im wręczyć drobne pieniądze albo słodycze.

Więcej zdjęć z karnawału można zobaczyć na oficjalnej stronie internetowej: http://www.karnevalprilep.mk/

Po karnawale wieczorem najbliższa rodzina zbiera się przy stole i najstarszy członek rodziny ugotowane jajko nadziewa na grubszą nitkę bądź cienki sznurek i przymocowuje do patyka. Następnie kręci jajkiem i ten kto zębami chwyci jajko bez użycia rąk będzie miał szczęście i pomyślność. Ten kto przynajmniej dotknie jajka będzie miał białe i zdrowe zęby 🙂 Tym sposobem białe jajko symbolicznie rozpoczyna okres Wielkiego Postu, a czerwone wielkanocne jajko go kończy.  Zwyczaj ten już niestety powoli umiera i odchodzi w zapomnienie.

Popularne karnawały w Macedonii organizuje także miasto Strumica oraz Vevchani.